Leczenie osteochondrozy szyjnej: leki, masaż, terapia ruchowa

Praktykowane jest zintegrowane podejście do leczenia osteochondrozy szyjnej, mające na celu redukcję nasilenie bólu, sztywność. W terapii wykorzystuje się leki z różnych grup klinicznych i farmakologicznych, fizjoterapię, masaż klasyczny i akupunkturowy, terapię ruchową oraz akupunkturę. Jeżeli zachowawcze metody leczenia są nieskuteczne, wykonuje się operacje chirurgiczne.

Objawy choroby

Na początkowym etapie rozwoju osteochondroza przebiega bezobjawowo. Po długim przebywaniu z pochyloną głową lub intensywnym wysiłku fizycznym pojawia się łagodny dyskomfort w karku. Pacjent nie spieszy się do lekarza, myląc go z konsekwencjami napięcia mięśni. Patologia postępuje powoli, ale systematycznie.

Dyskomfort w szyi ustępuje stopniowo bólowi, tępym bólom szyi, nasilającym się po podnoszeniu ciężkich przedmiotów, hipotermii lub zmianie pogody. Pojawiają się inne specyficzne objawy osteochondrozy szyjnej:

• chrupanie, klikanie podczas pochylania lub obracania głowy;
• ograniczona ruchomość w odcinku szyjnym kręgosłupa;
• ostry, silny ból podczas zaostrzeń.

W miarę deformacji krążków międzykręgowych i kręgów stan pacjenta pogarsza się. Przebieg osteochondrozy jest powikłany objawami neurogennymi, wywołanymi uciskiem przez osteofity lub przepuklinowym wysunięciem korzeni kręgosłupa i tętnicy kręgowej. Pojawiają się bóle i zawroty głowy, zmiany ciśnienia krwi, zmniejsza się ostrość wzroku i słuchu.

Metody leczenia osteochondrozy szyjnej

Nie ma leków, których zastosowanie przywróciłoby struktury kręgowe. Ale całkiem możliwe jest poprawienie samopoczucia pacjenta i powstrzymanie rozprzestrzeniania się choroby. Nie wystarczy tylko zażywanie tabletek czy stosowanie maści – trzeba codziennie wykonywać fizykoterapię, odwiedzać gabinet masażu i wykonywać zajęcia fizjoterapeutyczne.

Terapia lekowa

Leki farmakologiczne stosuje się w celu eliminacji objawów osteochondrozy szyjnej, m.in. poprzez poprawę krążenia krwi i częściową regenerację krążków międzykręgowych. Ze względu na brak charakterystycznych objawów na początkowym etapie pacjenci zwracają się do kręgowca lub neurologa z patologią o 2, a nawet 3 stopniach nasilenia. Często rozwinęły się już powikłania - przepuklina międzykręgowa, występ, zespół tętnicy kręgowej. Dlatego lekarze włączają do schematów terapeutycznych nie tylko środki przeciwbólowe, ale także środki poprawiające unerwienie, rozluźniające mięśnie szkieletowe i przywracające trofizm.

NLPZ

W przypadku osteochondrozy w 2-3 stadiach radiograficznych pacjenci skarżą się na ostry, przeszywający ból, który pojawia się podczas pochylania lub obracania głowy. W takich przypadkach przepisuje się im niesteroidowe leki przeciwzapalne. W przypadku silnego bólu stosuje się domięśniowe wstrzykiwanie roztworów - diklofenak, meloksykam, lornoksykam, ketorolak. Leki mają nie tylko działanie przeciwbólowe, ale także przeciwzapalne i przeciwobrzękowe. Jest to szczególnie prawdziwe, gdy tkanki miękkie szyi ulegają uszkodzeniu w wyniku przemieszczenia dysku lub osteofitu.

Jeśli ból nie jest zbyt intensywny i pojawia się od czasu do czasu, wówczas stosuje się NLPZ w tabletkach lub kapsułkach:

• Nimesulid;
• Ketorolak;
• diklofenak;
• celekoksyb;
• Etorykoksyb.

Ogólnoustrojowe NLPZ są dość toksyczne dla żołądka, ponieważ powodują zwiększoną produkcję kwasu solnego. Aby wyeliminować możliwość uszkodzenia błony śluzowej, konieczne jest przyjmowanie inhibitorów pompy protonowej wraz z NLPZ.

Maści i żele służą do eliminowania łagodnego bólu, który dokucza pacjentowi w przypadku zmiany pogody lub hipotermii. Najczęściej schematy leczenia obejmują diklofenak, ketoprofen, artrosilene, piroksykam, ibuprofen.

Hormony

Nawet jeśli domięśniowe podanie NLPZ nie daje odpowiedniego efektu przeciwbólowego, stosuje się leki hormonalne – metyloprednizolon, triamcynolon, betametazon, deksametazon. Glikokortykosteroidy charakteryzują się wyraźnym działaniem przeciwbólowym, przeciwzapalnym i przeciwwysiękowym. W celu blokady leków zwykle stosuje się leki hormonalne w połączeniu ze środkami znieczulającymi, lidokainą i prokainą. Ten sposób podawania leku zapewnia zachowanie działania przeciwbólowego przez kilka dni, a czasem i tygodni.

Ale glikokortykosteroidy nie są przeznaczone do częstego stosowania. Działają toksycznie na narządy wewnętrzne i uszkadzają chrząstki, kości i aparat więzadłowo-ścięgnisty. Leki hormonalne mają również działanie immunosupresyjne, co negatywnie wpływa na układ odpornościowy.

Środki znieczulające

W leczeniu osteochondrozy szyjnej z powodu blokad leków najczęściej stosuje się środki znieczulające, lidokainę i nowokainę (prokainę). Ten ostatni charakteryzuje się wyraźnym działaniem przeciwbólowym i szerokim zakresem zastosowań. Nowokainę w leczeniu patologii zwyrodnieniowo-dystroficznych przepisuje się w celu blokowania nerwów obwodowych i zwojów nerwowych. To naruszenie korzeni kręgosłupa przez osteofity lub wysunięcie przepukliny powoduje ostry ból.

Lidokainę stosuje się nie tylko do blokad. Jest to jeden z aktywnych składników roztworu do wstrzykiwań Tolperyzonu, środka zwiotczającego mięśnie, eliminującego skurcze mięśni. Lidokaina wchodzi także w skład preparatów zawierających witaminy z grupy B.

Lokalne czynniki drażniące

Maści, żele, balsamy o działaniu rozgrzewającym i miejscowo drażniącym są bardzo często przepisywane w leczeniu osteochondrozy szyjnej, ale tylko w przypadku braku stanu zapalnego tkanek miękkich. Mogą zawierać kamforę, mentol, terpentynę, ekstrakt z czerwonej ostrej papryki, nikoboxil, nonivamid, jad węża lub pszczoły. Składniki te podrażniają wrażliwe zakończenia nerwowe zlokalizowane w tkance podskórnej, eliminując ból.

Środki takie mają działanie rozszerzające naczynia krwionośne, któremu towarzyszy intensywne, długotrwałe uczucie ciepła. A poprzez poprawę ukrwienia tkanek w składniki odżywcze następuje ich przyspieszona regeneracja.

Często pacjentom przepisuje się leki miejscowo drażniące, aby zmniejszyć dawkę ogólnoustrojowych leków przeciwbólowych i zmniejszyć obciążenie farmakologiczne organizmu.

Leki poprawiające mikrokrążenie krwi

Środki poprawiające krążenie krwi stosuje się w leczeniu osteochondrozy o dowolnej lokalizacji. Ale szczególnie w przypadku patologii szyjki macicy są one częściej poszukiwane. W tej części kręgosłupa często dochodzi do ucisku tętnicy dostarczającej do mózgu składniki odżywcze i tlen. Następujące leki pomagają przywrócić dopływ krwi:

• Nikotynian ksantynolu, który poprawia mikrokrążenie, dotlenienie, odżywienie tkanki chrzęstnej i wszystkich części mózgu;
• Pentoksyfilina, która zmniejsza lepkość krwi oraz agregację płytek krwi i czerwonych krwinek, poprawia właściwości reologiczne krwi (płynność);
• Aminofilina, która zmniejsza napięcie w ścianach naczyń i sprzyja rozszerzaniu się naczyń obwodowych.

W celu poprawy mikrokrążenia często stosuje się preparaty zawierające kwas tioktowy. Działają rozszerzająco na naczynia krwionośne, przywracają funkcjonowanie korzeni kręgosłupa, poprawiają trofizm i unerwienie.

Witaminy

Aby poprawić samopoczucie człowieka, wzmocnić mechanizmy obronne organizmu i uzupełnić zapasy substancji niezbędnych do regeneracji tkanek, pacjentom przepisuje się zrównoważone kompleksy witamin i mikroelementów. Wystarczy zażywać jedną tabletkę dowolnego leku dziennie, aby wyeliminować powstały niedobór.

Ale leki zawierające witaminy z grupy B są częściej stosowane w leczeniu osteochondrozy szyjnej. Skład roztworów do wstrzykiwań, oprócz pirydoksyny, tiaminy, cyjanokobalaminy, obejmuje środek znieczulający Lidokainę. Można również przepisać witaminy z grupy B w tabletkach. Ich zastosowanie pomaga usprawnić przekazywanie impulsów nerwowych i pobudzić naturalne mechanizmy mające na celu powrót do zdrowia.

Chondroprotektory

Jest to jedyna grupa leków stosowanych w patogenetycznym leczeniu osteochondrozy szyjnej. Na początkowym etapie rozwoju patologii stosuje się chondroprotektory do częściowej odbudowy krążków międzykręgowych. Efekt ten wynika ze zdolności chondroityny i glukozaminy do stymulowania syntezy proteoglikanów, zwiększania produkcji kwasu hialuronowego, aktywacji wszystkich funkcji komórek chrząstki (chondrocytów) i hamowania ich przedwczesnego niszczenia.

Chondroprotektory są również przepisywane pacjentom z osteochondrozą stopnia 2 i 3. Na tym etapie tkanka chrzęstna nie podlega już regeneracji. Jednak przyjmowanie leków w dawkach do 800 mg zapobiega dalszym zmianom destrukcyjnym i zwyrodnieniowym. Czas trwania kursu terapeutycznego wynosi od 3 miesięcy. Po 2 tygodniach stosowania produktów pojawia się ich wyraźne działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe.

Aktywne składniki leków o działaniu chondroprotekcyjnym do leczenia osteochondrozy szyjnej:

• Siarczan lub chlorowodorek glukozaminy;
• siarczan chondroityny;
• Glukozamina i chondroityna;
• Składniki pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego.

Interwencja chirurgiczna

Wskazania do interwencji chirurgicznej obejmują nieskuteczność leczenia zachowawczego, a także powikłania osteochondrozy szyjnej, na przykład dyskogenną mielopatię, zespół tętnicy kręgowej i zespół korzeniowy. Aby odbarczyć rdzeń kręgowy, naczynia krwionośne i korzenie kręgosłupa, wykonuje się następujące operacje:

• laminektomia;
• laminotomia;
• foraminotomia;
• facetektomia;
• dyskektomia.

Podczas operacji można wyciąć fragmenty kości i więzadeł, a także całkowicie lub częściowo usunąć krążki międzykręgowe. W przypadku małych wypukłości przepukliny często wykonuje się laserową waporyzację jądra krążka międzykręgowego.

Po wycięciu struktur kręgowych często wymagana jest stabilizacja segmentów ruchowych kręgosłupa poprzez zespolenie kręgosłupa lub założenie autoprzeszczepów kostnych i skórnych.

Masaż i automasaż

Istnieje wiele odmian tych procedur leczniczych, ale w przypadku osteochondrozy szyjnej częściej stosuje się masaż klasyczny, akupresurę, próżnię (w tym sprzęt) i masaż segmentowy. Mechaniczne działanie na kark, ramiona, przedramiona i plecy pozwala na stymulację drenażu limfatycznego, likwidację zastoju żylnego, wzmocnienie mięśni i rozluźnienie mięśni szkieletowych. Masaż służy nie tylko leczeniu choroby, ale także zapobieganiu jej nawrotom.

Automasaż można przeprowadzić poprzez pocieranie, głaskanie, ściskanie karku przez 10-15 minut. Ale lepiej kupić w aptece lub sklepie ze sprzętem medycznym specjalne urządzenia elektryczne - masażery wyposażone w wygodne długie uchwyty i regulatory prędkości.

Kompleks terapii ruchowej

Lekarz fizjoterapeuta dobiera ćwiczenia indywidualnie dla pacjenta, biorąc pod uwagę nasilenie patologii i powstałe powikłania. Jednym z kryteriów jest częstotliwość objawów neurologicznych. Zazwyczaj kompleks obejmuje następujące ćwiczenia:

• spleć palce i połóż dłonie na czole. Naciśnij dłonie na głowę, próbując odchylić ją do tyłu, stawiając opór ze względu na napięcie mięśni szyi;
• spleć palce i połóż dłonie z tyłu głowy. Naciśnij go rękami, jakbyś próbował przechylić głowę w dół. Jednocześnie napinaj mięśnie szyi i ramion, starając się utrzymać pierwotną pozycję głowy;
• połóż dłoń na policzku. Spróbuj przechylić głowę na ramię, opierając się ręką. Powtórz ćwiczenie na drugą stronę.

Regularna terapia ruchowa jest najskuteczniejszym sposobem na pozbycie się objawów osteochondrozy szyjnej i zapobieganie jej rozprzestrzenianiu się na zdrowe struktury kręgowe. Codzienny trening stymuluje wzmocnienie gorsetu mięśniowego, który stabilizuje dyski i kręgi. A poprzez poprawę krążenia krwi w tkankach uzupełniane są rezerwy składników odżywczych.

Terapia manualna

Kręgarz zawsze przygotowuje pacjenta do nadchodzących manipulacji, rozpoczynając sesję od relaksującego masażu. Następnie płynnymi ruchami rozciąga mięśnie i likwiduje ich nadmierne napięcie. W rezultacie znikają skurcze mięśni, powodując wzmożony ból w przypadku uszczypnięcia korzeni kręgosłupa. Eliminuje się ucisk tętnicy kręgowej, a wraz z nim objawy neurologiczne. W razie potrzeby kręgarz reguluje kręgi szyjne. Może temu towarzyszyć chrupanie, trzaskanie, klikanie i nasilenie bolesnych wrażeń.

Jednym ze sposobów uniknięcia operacji jest rozciągnięcie (rozciągnięcie) kręgosłupa w celu zwiększenia odległości między trzonami kręgów a uszkodzonymi dyskami. Zabieg wykonywany jest na specjalnych stołach przez kręgarza. Jednak najbardziej popularna jest trakcja podwodna w wannach lub basenach.

Akupunktura

Jest to jeden z rodzajów refleksologii zalecany pacjentom w celu przywrócenia ruchomości struktur kręgowych odcinka szyjnego oraz poprawy krążenia krwi. Podczas sesji wykorzystywane są bardzo cienkie igły o różnej długości, wykonane ze stali, srebra i złota. Instaluje się je w punktach biologicznie aktywnych, zlokalizowanych nie tylko na karku, ale także na plecach, ramionach i przedramionach.

Po wkłuciu igieł do centralnego układu nerwowego zaczynają napływać słabe impulsy bólowe. Odpowiedzią organizmu jest uwolnienie do krążenia ogólnoustrojowego substancji bioaktywnych o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Zwiększa się produkcja endorfin, znacząco poprawiając samopoczucie pacjenta.

Metody leczenia ortopedycznego

Od pierwszych dni leczenia pacjentom zaleca się noszenie wyrobów ortopedycznych – kołnierzy Shants. Należy je nosić przez kilka godzin i należy je zdjąć przed pójściem spać lub w ciągu dnia. Obroże mogą być elastyczne z wstawkami z tworzywa sztucznego lub metalu, sztywne lub nadmuchiwane. Urządzenia różnią się wysokością, stopniem mocowania i konstrukcją elementów złącznych. Rozmiar kołnierza dla pacjenta określa wyłącznie kręgowiec, który bierze pod uwagę nasilenie objawów osteochondrozy i prawdopodobieństwo przemieszczenia struktur kręgowych.

Pacjentom zaleca się zakup materaca ortopedycznego o średniej twardości. Podczas odpoczynku na nim nie następuje pogorszenie krążenia krwi w kościach, chrząstkach i tkankach miękkich. Lekarze zalecają także spanie na poduszce ortopedycznej ze specjalnym wgłębieniem na głowę.

Środki ludowe i przepisy

Po podstawowej terapii i wyeliminowaniu wszystkich objawów stosuje się środki ludowe. Możliwość i bezpieczeństwo ich stosowania w domu należy omówić z lekarzem.

Maść miodowa

Łyżkę soku z aloesu i lanolinę umieszczamy w moździerzu i ucieramy do uzyskania jednolitej masy. Dodać łyżeczkę terpentyny gumowej, kroplę olejków eterycznych z eukaliptusa, sosny, rozmarynu, 30 g gęstego miodu kwiatowego, wymieszać. Nie przestając wcierać, wprowadzaj małymi porcjami 100 g wazeliny medycznej. W przypadku wystąpienia dyskomfortu maść wciera się w skórę szyi.

Liście chrzanu

Duży świeży liść chrzanu dobrze ugniata się, smaruje gęstym miodem i nakłada na kark. Zabezpiecz kompres folią, ciepłą szmatką i bandażem z gazy. Czas trwania zabiegu wynosi 1-2 godziny.

Inne okłady ziołowe

W moździerzu uciera się świeże liście babki lancetowatej, mniszka lekarskiego, łopianu, pięciornika i omanu na gęstą pastę. Nie przestając mieszać, dodaj kilka kropli olejków eterycznych z jałowca i tymianku, łyżkę migdałowego olejku kosmetycznego. Nałóż masę na kark, zabezpiecz kompres folią i bandażem medycznym i pozostaw na godzinę.

Sposoby zapobiegania chorobie

Osteochondroza jest nawracającą patologią zwyrodnieniową, która występuje na tle stopniowego niszczenia krążków międzykręgowych i deformacji kości. Konieczne jest wykluczenie ze zwykłego stylu życia czynników, które powodują pogorszenie trofizmu tkanki chrzęstnej. Są to niska aktywność fizyczna, nadwaga, nadmierna aktywność fizyczna oraz niedobory w diecie pokarmów bogatych w mikroelementy i witaminy.